Τουρκία: Αύξηση των αμυντικών δαπανών

Σε μεγάλη αύξηση των αμυντικών της δαπανών οδεύει η Τουρκία, σύμφωνα με στοιχεία του προσχέδιου του προϋπολογισμού της κυβέρνησης. Η προσπάθεια αντικατοπτρίζει την αύξηση που υπάρχει στις ανάγκες για νέο εξοπλισμό, ως αποτέλεσμα της κατάστασης ασφαλείας στα νότια σύνορα και στο εσωτερικό της χώρας.

Σύμφωνα με δηλώσεις του Υπουργού Οικονομικών, Νατζί Αγκμπάλ, η κυβέρνηση επιθυμεί να αυξήσει τον αμυντικό προϋπολογισμό κατά 30%, για να αντιμετωπίσει τα προβλήματα ασφαλείας. Τα χρήματα, όπως τόνισε, θα προέλθουν από αύξηση της φορολογίας στα εισοδήματα των πολιτών, των αυτοκινήτων, των καυσίμων και των ακίνητων περιουσιακών στοιχείων.

Ο αμυντικός προϋπολογισμός της Τουρκίας το 2016 κυμάνθηκε στα 14,5 δισ. Δολ. ΗΠΑ. Σε αυτό το ποσό πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι υπόκειται στην απώλεια αξίας της Τουρκικής Λίρας (Δολλάριο ΗΠΑ/Τουρκική Λίρα = 1/3,15 περίπου μεσοσταθμικά για το 2017) καθώς και ο πληθωρισμός που κινείται άνω του 6% την τρέχουσα περίοδο. Αυτό σημαίνει ότι οι δαπάνες για την Άμυνα (ειδικά σε ό,τι αφορά τα διάφορα αναλώσιμα υλικά και τις προμήθειες κεφαλαιουχικού εξοπλισμού, ιδιαιτέρως του εισαγόμενου) υπόκεινται σε «απώλειες» λόγω των δύο παραπάνω στοιχείων.

Επίσης, ο αμυντικός προϋπολογισμός δεν περιλαμβάνει δαπάνες για την Αστυνομία, την Χωροφυλακή και την Ακτοφυλακή, ενώ υπάρχουν ξεχωριστά ποσά που δίνονται από το Υπουργείο Βιομηχανίας για τις ανάγκες των αμυντικών βιομηχανιών σε αμοιβές και ασφάλιση του προσωπικού.

Σύμφωνα πάντα με τις δηλώσεις του Υπουργού Οικονομικών, ποσό της τάξης των 7,5 δισ. Δολλαρίων ΗΠΑ θα δοθεί για τον αμυντικό προϋπολογισμό του 2018. Αυξήσεις θα γίνουν επίσης και στους προϋπολογισμούς των οργανισμών Ασφαλείας (Αστυνομία, Χωροφυλακή, Ακτοφυλακή και Υπηρεσίας Πληροφοριών-ΜΙΤ). Αν συνυπολογιστούν οι προϋπολογισμοί των Αρχών Ασφαλείας και των Ενόπλων Δυνάμεων, οι συνολικές δαπάνες για την άμυνα και την ασφάλεια φτάνουν τα 20,5 δισ. Δολ. ΗΠΑ. ή 3,8% του ΑΕΠ περίπου.

Από τη δεκαετία του ’90 μέχρι σήμερα, ο τουρκικός αμυντικός προϋπολογισμός μειώθηκε δραστικά ως ποσοστό του ΑΕΠ, από κάτι λιγότερο από 10% πριν δύο δεκαετίες, στο 1,16% το 2017 (πρόβλεψη).

Από τον συνολικό αμυντικό προϋπολογισμό του 2017, το 60% περίπου θα δαπανηθεί για αμοιβές προσωπικού και ασφάλιση, το 37,5% περίπου για υπηρεσίες και το υπόλοιπο για κεφαλαιουχικό εξοπλισμό. Ωστόσο, το Ταμείο Στήριξης Αμυντικής Βιομηχανίας είναι αυτό που δίνει τα χρήματα για τις αγορές των οπλικών συστημάτων. Αν και μέχρι το 2011 το Ταμείο πλήρωνε τις αμυντικές προμήθειες, έπειτα από σχετική νομοθετική ρύθμιση, με τα κεφάλαιά του θα πληρώνονται και δαπάνες τόσο της ΜΙΤ όσο και της Γενικής Διεύθυνσης Ασφαλείας.

Σύμφωνα με επίσημα τουρκικά στοιχεία, το Ταμείο Στήριξης Αμυντικής Βιομηχανίας είχε στη διάθεσή του το 2017 ποσό 2,99 δισ. Δολ. και δαπάνησε 2,5 δισ. Δολ.

Τέλος, με τα τρέχοντα δεδομένα, η Τουρκία καλύπτει το 60% περίπου των αναγκών της σε συστήματα από την εγχώρια αγορά, φιλοδοξώντας να αυξήσει το ποσοστό μέσα στα επόμενα χρόνια.

Θα ήμασταν επιφυλακτικοί όσον αφορά τη βιωσιμότητα τόσων μεγάλων αμυντικών προϋπολογισμών. Η τουρκική οικονομία είχε γίνει «αγαπημένος» προορισμός για τα κεφάλαια αραβικών μοναρχιών και επενδυτικών ταμείων. Ωστόσο, η αναστάτωση που προκαλεί η στάση του Τούρκου Προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, σίγουρα θα αφήσει έντονο αποτύπωμα στην οικονομία της χώρας, η οποία βρίσκεται ήδη σε μεγάλη ανισορροπία.